Blog post

Εμπειρίες του σχολείου: Πώς ένας δάσκαλος μπορεί να κάνει τη διαφορά

7 Μαρτίου 2020By Joanna IK

Σκέψεις σε δράση

Με την αφορμή της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Σχολικού Εκφοβισμού (6 Μαρτίου), θυμάμαι προσωπικές εμπειρίες του σχολείου που θεωρούνται δύσκολες και μοιράζομαι το θετικό τους αποτέλεσμα. Την ανάγκη αυτή την ένιωσα όταν συνάντησα τυχαία μία παλιά μου συμμαθήτρια, στα χρόνια του δημοτικού. Με θυμήθηκε πρώτη. Μαζί θυμηθήκαμε εμπειρίες του σχολείου.

Θυμήθηκε πως για κάποιους ήμουν «η ξένη». Κάποιοι δεν μπορούσαν να με καταλάβουν. Θυμήθηκα πώς ένιωθα που στο σχολείο με έβλεπαν έτσι. Η ξένη… Βασικά δεν μπορούσα να καταλάβω τον λόγο. Το ότι μεγάλωνα μεταξύ δύο πολιτισμών και δύο (-τριών) γλωσσών – ναι, των Βαλκανίων, για μένα σήμαινε πως είχα δύο επιλογές για επικοινωνία με τους άλλους.

Στα χρόνια του δημοτικού

Στα χρόνια του δημοτικού, σε κάθε τάξη, αλλάζαμε δάσκαλο. Μια χρονιά, ο δάσκαλος που είχαμε δυσκολεύονταν πολύ να με καταλάβει. Όπως την ημέρα που μας επέστρεψε τις εκθέσεις που είχαμε γράψει για τις γιορτές των Χριστουγέννων. 

Την ημέρα εκείνη, ο δάσκαλος μάς ενημέρωσε πως θα διάβαζε δύο από τις εκθέσεις για να τις σχολιάσουμε, μία καλή και μία ας πούμε όχι τόσο καλή, χωρίς να αναφέρει ονόματα. Σκεφτόμουν πόσο ωραία θα ήταν αν επέλεγε την έκθεση μου ως καλό παράδειγμα… Την επέλεξε, όμως με μία διαφορετική ετικέτα. Όση ώρα διάβαζε την έκθεση που είχα γράψει ήθελα να κρυφτώ κάτω από το θρανίο. Το όνομα μου δεν ακούστηκε, όμως αυτά που περιγράφονταν στην έκθεση έδειχναν εμένα και τα άλλα παιδιά το είχαν καταλάβει. Κι ας μην το παραδεχόμουν.  

Δεν ήθελα πια να γράφω. Μου άρεσε να διαβάζω, όχι όμως να γράφω. Έβλεπα την έκθεση ιδεών ως έκθεση της όποιας ξενικότητας μου σε επικριτικά σχόλια. 

Στα χρόνια του γυμνασίου

Στη Β’ γυμνασίου, η σχέση μου με το μάθημα της Έκθεσης άρχισε να αλλάζει. Αλλάξαμε φιλόλογο και άλλαξε ο τρόπος που προσεγγίζαμε το μάθημα. Θυμάμαι την έκθεση ιδεών να γίνεται ένας από τους πολλούς τρόπους που μας βοηθούν να εκφραζόμαστε και να επικοινωνούμε με τους άλλους. Αυτά που γράφαμε γύρω από ένα συγκεκριμένο θέμα μπορούσαμε να τα δούμε ως το κομμάτι του εαυτού μας που μοιραζόμασταν με τους άλλους, αυτούς που θα διάβαζαν τα κείμενα μας, για να μας καταλάβουν.

Μου άρεσε αυτή η προσέγγιση και φάνηκε στον έλεγχο. Όταν είδα τον βαθμό δεν το πίστευα. Χάρηκα αλλά δυσκολευόμουν να το πιστέψω. Είχα πειστεί πως δεν είμαι καλή στον γραπτό λόγο – και στην επικοινωνία, και πως αυτό δεν μπορεί να αλλάξει.

Όταν κάποια παιδιά έμαθαν πώς τα είχα πάει στο μάθημα της Έκθεσης δυσκολεύτηκαν και εκείνα να το πιστέψουν. Ζήτησαν από την φιλόλογο να το επιβεβαιώσει. Το έκανε με μία λέξη. Ακόμη δεν μπορούσαν να το πιστέψουν. Με δύο λέξεις η φιλόλογος έβαλε μία τελεία στη συζήτηση και μία τελεία στην αμφισβήτηση. Έτσι απλά, με κατανόηση για όλα τα παιδιά, έκανε τη διαφορά.

Πριν από εκείνα τα παιδιά ήμουν εγώ που αμφισβήτησα τον εαυτό μου. Αμφισβήτησα την ικανότητα μου να εκφράζομαι και να επικοινωνώ με τους άλλους. Στη Β’ γυμνασίου, άρχισα να βλέπω πως όλοι οι άνθρωποι έχουμε αυτή την ικανότητα. Θα χρειαζόμουν βέβαια χρόνο για να κάνω τη γνώση πράξη. Και ενθάρρυνση. Από τον εαυτό μου.

Είναι ενδιαφέρον πως σήμερα θυμάμαι μόνο το όνομα και το χαμόγελο της φιλολόγου. Εκείνης που έδειξε σε όλους τους μαθητές της πως στα χρόνια του σχολείου, αρκεί ένας δάσκαλος, να μας ενθαρρύνει να βρούμε τον δικό μας τρόπο έκφρασης και επικοινωνίας, ελεύθερο από ετικέτες. Να καταλάβουμε πως ο τρόπος θα είναι διαφορετικός για κάθε άνθρωπο και πως αυτό θα μας κάνει μοναδικούς. Κι αν κάποιοι δεν μπορούν να μας καταλάβουν, αυτό δεν σημαίνει πως θα σταματήσουμε να εκφραζόμαστε και να επικοινωνούμε.

Το θετικό αποτέλεσμα

Χάρηκα που συνάντησα την παλιά μου συμμαθήτρια. Η συζήτηση μας με βοήθησε να θυμηθώ εμπειρίες του σχολείου και να τις προσεγγίσω δημιουργικά. Αφήνοντας στην άκρη δύσκολα συναισθήματα, μπόρεσα να εκτιμήσω όλα όσα έμαθα στο σχολείο, κοντά σε όλους τους δασκάλους. Κοντά τους άρχισα να καταλαβαίνω τι θέλω και τι δεν θέλω στη ζωή μου. Το 2020 με βρίσκει αποφασισμένη να φτιάξω ένα e-σπιτικό ανοιχτό στην έκφραση και στην επικοινωνία.

Να έχουμε μία δημιουργική βδομάδα

Για τον πίνακα

School is Out (1889), της Elizabeth Adela Forbes (1859-1912). Η Καναδή ζωγράφος σπούδασε ζωγραφική στο Royal College of Art, στο Λονδίνο. Η πηγή της έμπνευσης της, η μαγευτική φύση της Κορνουάλης και τα παιδιά. Κόντρα στις επιταγές της Βικτωριανής εποχής, συνέχισε να εργάζεται μετά τον γάμο της. Μαζί με τον ζωγράφο σύζυγο της ίδρυσαν τη σχολή Newlyn Art School. Για περισσότερες πληροφορίες, κάντε κλικ εδώ.

Comments (4)

  • Άννα

    15 Μαρτίου 2020 at 18:06

    Αυτός είναι και δάσκαλος Τζοάννα μου. Αυτός που δεν ξεχωρίζει μαθητές, μαθαίνει και κατανοεί τις δεξιότητες του κάθε μαθητή και του δίνει »φτερά» να πετάξει σύμφωνα με τις δυνάμεις του μαθαίνοντάς τον να πισεύει στον εαυτό του.
    Δεν υπάρχουν πολλοί δασκαλοι με το Δ κεφαλαίο,αλλά είσαι τυχερή που γνώρισες ένα τέτοιο Δ’!
    Ωραίο το θετικό αποτέλεσμα από την επαφή με τη »σχολική εμπειρία»!
    Εύχομαι ο στόχος σου για το ’20 να επιτευχθεί
    Πώς πας με τους περιορισμούς;
    Εύχομαι να είσαι καλά κι ας σε χάνουμε
    Καλή εβδομάδα

  • Σμαραγδάκη Ρούλα

    9 Μαρτίου 2020 at 13:37

    Εχω την εντύπωση Τζοάννα μου ότι όλες αυτές οι δύσκολες καταστάσεις στο σχολείο..σε έκαναν πολύ δυνατή και πολύ καλύτερο άνθρωπο..αυτή είναι και η ουσία στην τελική…να κρατήσεις μόνο τα όμορφα..
    Να είσαι καλά και να περνάς ακόμα καλύτερα..καλή σου εβδομάδα..!!

  • ainafets

    8 Μαρτίου 2020 at 14:19

    Αχ Τζοάννα μου, πως σε νιώθω, μια και η ίδια μετανάστρια βρέθηκα στην Ελλάδα από την Τετάρτη Δημοτικού. Ήμουν τρίγλωσση και πραγματικά αισθανόμουν εξωγήινη, αλλά είχα την τεράστια τύχη αμέσως να με αναλάβει ένας εκπληκτικός δάσκαλος και η μετάβαση υπήρξε ανώδυνη. Τον έλεγαν ο «κύριος Λυκούρης» και θυμάμαι να με ανεβάζει στο πρεβάζι του παράθυρου για να βλέπω καλύτερα, όλοι στην τάξη έλεγαν πως είμαι η αγαπημένη του! Θυμάμαι πως με έβαζε στον πίνακα να γράφω την αντιγραφή γιατί έκανα ωραία γράμματα… πω πω πόσα μου θύμησες!!! 😉
    Βασικά θυμάμαι μόνο καλούς δασκάλους και καθηγητές και αυτό γιατί το σχολείο μου, ήταν ιδιωτικό και το θεωρούσαν το καλύτερο της Αθήνας!
    Ναι, έχεις απόλυτο δίκαιο ο δάσκαλος κάνει την διαφορά γιατί το επάγγελμα του δασκάλου είναι λειτούργημα και ας «ξεφεύγει» αυτό απ΄τους περισσότερους εκπαιδευτικούς!

    ΑΦιλάκια πολύ πολύ τρυφερά! 🙂

  • ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΙΤΑΡΟΚΟΙΛΗΣ

    7 Μαρτίου 2020 at 18:04

    Τζοάνα μου καλησπέρα,
    Ξέρω ότι, κάθε φορά που θα πιάσεις στα χέρια σου το πληκτρολόγιό σου, κάτι όμορφο και σημαντικό θα έχει να παρουσιασθεί και να εκφραστεί.
    Να τώρα που βγαίνει στην επιφάνεια ένα θέμα που, κατά καιρούς, μας έχει πονέσει όλους σε χρόνια ευαίσθητα και τρυφερά.
    Και πόσο δίκιο έχεις.
    Με απλό τρόπο και προσιτά λόγια ευαισθητοποιείς τον αναγνώστη σου στο θέμα της παρενόχλησης.
    Πόσες φορές μας έχουν κοπεί τα «φτερά» από άστοχες παρεμβάσεις στη ζωή μας. Και είναι ευλογία να βρεθεί στη ζωή σου κάποιος να σε λυτρώσει.
    Καλησπέρα Τζοάνα μου. Καλό Σαββατοκύριακο καλή μου φίλη.

Comments are closed.